Trabajo De Aymara
Enviado por funeral666 • 15 de Agosto de 2013 • 773 Palabras (4 Páginas) • 587 Visitas
MA WAYNAN SARNAQAWIPA
Achachilanakasasa awichanakasasa ukjana akjana kunaymana wiñaya arunaka parlxayt'apxistu. Jichhürunakasa ukhamakipunískiwa ayllunakasanxa
Jichhaja aka siwsawija parliwa kunatix ma jamp'atuxa warmiruw tuku ukatja aka waynaxa wal munasini jisa akhamay qallantawayi aka siwsawi.
Má utanxa má chacha warmixa ma sapa yuqanikítaynawa ukhama sapa yuqalla wawaparuxa awkipaja taykapaxaja sapüruwa uwija qulluru anakiyapxirítayna, awtipachasa jallupachasa, jisk'a yuqallaxa, sapakipuniwa uwija tama anakirítayna. Niya walja maraníxasaxa jisk'a yuqallaxa niya q'axuruwa tukxatayna.
Qullunxa kawkhansa taqichiqanaka jupaxa uñt'xatayna, kawkhanakansa umaxa utji uksa suma uñjxatayna. Sapürusa jupaxa máchiqaruwa chiküruxa uma umt'iri manq'a tukuyasaxa sarirítayna jisa
Tawaquxa ukhama aruntataxa pachpa arunakampirakiwa waynaruxa jaysatayna:
Waliki jiiata, jumatakisa aski urukípanaya jilata. ¿ Jumaxa kawkitsa jutawayta?- Sasa aruntataxa aruntarakitayna. Maynixa mákiwa jaysatayna:
Nayaxa sapüfüpuniwa akawjanakaru uy wanaqka anakintha janiwa khitirusa uñjiríkthti, ¿Jumaxa kawkitsa purinta?, ¿jichhakiti akaru purinta? Sasa jiskhintatayna. Tawaquxa ukhama arunaka ist'asaxa:
Nayaxa simanana paya kutiwa akachiqaru jutiríthaSasawa yatiyarakitayna.
Ukhama parlt'asisaxa waynaxa:
Walikiwa kullaka, jíchhüruía uksaru uñt'asiñanipi Sasawa jisk'a waynaxa tawaquna amparapa waythapt'atayna, Ukhamarusa: Nayaxa sapakiwa akachiqanakana uwija awatiskirita qamasikarakiríta, jichaxa jumaru uñjasaxa walpuni kusistha. ¿Kunasa jumana sutimaxa? Sasawa waynaxa tawaquru mayampi jiskht'atayna. Tawaquxa mákiwa jaysatayna Nayana sutijáxa Mariyawa, ukhamarusa wila masinakajaxa waljanipuniwa,
janiwa nayaxa sapa imillakthti Sutipa yatiyatayna.
Ukhama waynampi parlt'awayasaxa mákiwa tawaquxa jaltawayxatayna:
Awkija taykajaxa wali qhurüpxiwa, niyawa thaqhapxpachítu janiwa tuqiyasiña munkthti Sasa chhaqhtawayxatayna.
Uka uma phuch'u thiyana waynaxa sapakiwa musphata qhipharxatayna.
wali java lup'isaxa:
¡Ay!... Mariya, kawkhankarakpacha utapaxa, jiwa tawaqüskiwa. Kawkhanraki qampacha, jaqichasiñataki parlxayiristhaya, jupaxa sapa tawaqüpachawa Sasawa arsutayna.
Ukhama arunakxa sapüruwa arusxatayna, arumanakasa uka tawaqu amtasakiwa wali lup'xiritayna
Sapa simanaxa chiqapuniwa paya kuti jikisipxiritayna. Uka jikisiwinxa chiqapuniwa jaqichasiñxata parlxapxatayna. Ukhama walja kuti parlxayataxa tawaquxa chiqpachapunirakiwa waynaru satna .
Niyakixaya jumaxa nayaru munchistaxa; ukhamaxa mápitaya awkima taykamarus uñstayita, awkijax taykajasa jumaruxa uñt'aña munapxaraktamwa wali thitita walja kutiw arjayatayna. Ukhama arunaka ist`asaxa waynaxa satanawa akhama:
Mariya nayasa ukhamaraki lup'iskayátha, jumaru arxayaña munapini'yasmawa. Ukhamaxa mápitaya utajaru sarxañáni, jina jichhpacha sarxañáni Sataynawa.
Waynampi tawaqumpixa
ch'amakthapiwa utaru puripxatayna uwijasa an-t'ata. Utaru uwija puri-yasaxa, uyuru mákiwa anantasina utaru manta-wayxapxatayna. Uywa uyuru anan tawayasax a tatapa mamaparuwa aruntiri saratayna:
Tataya mamaya pu-rinxtwa-. Sasawa arum-tasitayna.
Taykapaxa jisk'a yu-qapa puriri uñjasaxa mákiwa manq'a liwjasina má chuwaru churatayna.
Waynaxa manq'a chuwa asaqí'asisaxa anqarukiwa ast'asita mistuwayxatayna:
Nayaxa má juk'a qaritakíthwa mamaya, jisk'a utajata manq'asiní Ukhama sawayasaxa Mariyampi manq'asiriwa
...