Poemas En Nahuatl
Enviado por apsmex • 10 de Mayo de 2015 • 1.272 Palabras (6 Páginas) • 900 Visitas
La hormiga.
Chico zapote dulce come la hormiga,
la hormiga come dulce chico zapote,
chico zapote que no es dulce,
la hormiga no lo come,
no come la hormiga,
si el chico zapote no es dulce.
Tsitsitl.
Tsapotl tsopelik kikua tsitsitl,
Tsitsitl tsopelik kikua tsapotl
Tsapotl amo tsopelik,
tsitsitl amo kikua
amo kikua tsitsitl,
tla tsapotl amo tsopelik.
Pone, pone, mi polla en el piso,
en el piso, pone, pone mi polla,
en verdad no más pone pero no se echa,
no se echa porque pone, no es bueno que no más ponga y no se eche.
Tlatlalia, tlatlalia,tlalchi nopiyo
nopiyo, tlatlalia, tlatlalia tlalchi,
nelia tlatlalia uan amo tlapachoua.
Amo tlapachoua pampa san tlatlalia
Amo kualli san tlatlalia,
pampa amo tlapachoua.
Traga, traga, el tlacuache,
¿qué traga el tlacuache?
el tlacuache traga fruta,
el tlacuache saborea la fruta que traga.
Tlakua, tlakua, tlakuakilotl,
¿tlake kikua tlakuakilotl?
tlakuakilotl kikua kuatlajketl,
uelik kikua kuatlajketl tlakuakilotl.
NONANTZIN – MADRECITA MIA
Nonantzin ihcuac nimiquiz,
motlecuilpan xinechtoca
huan cuac tiaz titlaxcal chihuaz,
ompa nopampa xichoca.
Huan tla acah mitztlah tlaniz:
-Zoapille, ¿tleca tichoca?
xiquilhui xoxouhqui in cuahuitl,
techochcti ica popoca.
Traducción al español
Madrecita mía, cuando yo muera,
sepúltame junto al fogón
y cuando vayas a hacer las tortillas
allí por mí llora.
Y si alguien te preguntara:
-Señora, ¿por qué lloras?
dile que está verde la leña,
hace llorar con el humo.
Ihcuac tlalixpan tlaneci (amanecer)
Ihcuac tlalixpan tlaneci,
in mtztli momiquilia,
citlalimeh ixmimiqueh
in ilhuicac moxotlaltia.
Ompa huehca itzintlan tepetl,
popocatoc hoxacaltzin,
ompa yetoc notlahzotzin,
noyolotzin, nocihuatzin.
Traduccion al español
Cuando sobre la tierra amanece
la luna muere,
las estrellas dejan de verse,
el cielo se ilumina.
Allá lejos, al pie del cerro,
sale humo de mi cabaña,
allá está mi amorcito,
mi corazón, mi mujercita.
Tochan in Altepetl
Tocahn in xochitlah,
ye in huecauh Mexihco Tenochtitlán;
cualcan, yeccan,
otechmohual huiquili Ipalnemohuani,
nincacata totlenyouh, tomahuizouh intlatic pac.
Tochan pocayautlan,
nemequimilolli in altepetl
ye in axcan Mexihco Tenochtitlán;
tlahuelilocatiltic tlacahuacayan.
¿Cuixoc huel tiquehuazqueh nican in cuicatl?
nican otech mohualhuiquili Ipalnemohuani,
nican cacta totlenyouh, tomahuizouh in tlalticpac.
Nuestra casa, recinto de flores
Significado en español
Nuestra casa, recinto de flores,
con rayos de sol en la ciudad,
México Tenochtitlán en tiempos antiguos;
lugar bueno, hermoso,
nuestra morada de humanos,
nos trajo aquí el dador de la vida,
aquí estuvo nuestra fama, nuestra gloria en la tierra.
Nuestra casa, niebla de humo,
ciudad mortaja,
México Tenochtitlán ahora;
enloquecido lugar de ruido
¿aún podemos elevar un canto?
Nos trajo aquí el dador de la vida
aquí estuvo nuestra fama, nuestra gloria en la tierra.
Author: Miguel León-Portilla
TOCHIN IN METZTIC
Yohualtotomeh
inchan omanqueh:
cenca quiahuia yohualnepantla.
In ihcuac oyahqueh in tlilmixtli,
yohualtotomeh patlantinemih,
azo quittayah tochin in metztic.
Nehhuatl huel oniquimittac
in yohualtotomeh
ihuan tochin in metztic.
EL CONEJO EN LA LUNA
Los pájaros de la noche
se quedaron en su casa;
mucho llovía a la mitad de la noche.
Cuando las nubes negras se fueron,
los pájaros estuvieron revoloteando,
tal vez veían al conejo en la Luna.
Yo pude contemplar
a los pájaros de la noche
y también al conejo en la Luna.
Author: Miguel León Portilla
• Ejemplo de Poesía Náhuatl:
Ni hual choca in
ni hual icnotlamati
zan ca anicnihuan
azo toxochiuh on
¿ma ye ic ninapantiuh
can on Ximohuayan?
Nihuallaocoya.
Traducción:
Aquí me pongo a llorar
me pongo triste.
Soy sólo un cantor
Vean, amigos míos
acaso con nuestras flores
¿he de vestirme allá donde
están los que no tienen cuerpo?
Me pongo triste
• Poema:
Quin ōctlamati noyōllo
niccaqui in cuīcatl,
niquitta in xōchitl
¡Māca in cuetlahuia in Tlālticpac!
• Traducción:
Al fin comprendí mi corazón
escucho el canto
veo las flores
¡Que no marchiten en la Tierra!
++poema:
nimitstlasojtla inon tetlakauilili
ma tlakatl ti tepetlakpayotl miyotl
nech katl tlalelchiualistli nech
neyoliximachilistli se sitlalxonekuili
aikmikini itech nikampa tetonali
++Traducción:
te amo esa es le herencia
que me da tu persona. eres
cumbre de luz en mi existencia
y un reproche inefable en mi
conciencia y una estela inmortal
dentro de mi alma
Poemas en lengua indigena
NONANTZIN – MADRECITA MIA
Nonantzin ihcuac nimiquiz,
motlecuilpan xinechtoca
huan cuac tiaz titlaxcal chihuaz,
ompa nopampa xichoca.
Huan tla acah mitztlah tlaniz:
-Zoapille, ¿tleca tichoca?
xiquilhui xoxouhqui in cuahuitl,
techochcti ica popoca.
Traducción al español
Madrecita mía, cuando yo muera,
sepúltame junto al fogón
y cuando vayas a hacer las tortillas
allí por mí llora.
Y si alguien te preguntara:
-Señora, ¿por qué lloras?
dile que está verde la leña,
hace llorar con el humo.
Kwlii niruachi aliuaka
Poemas en
...